De salderingsregeling maakte zonnepanelen jarenlang financieel aantrekkelijk. Nu wil het kabinet de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen. Wat betekent dat voor de energierekening van huishoudens met zonnepanelen? En levert het nog iets op als je nu investeert? HIER, NVDE, Energie-Nederland en Holland Solar lieten het onderzoeken.
Terugverdientijd naar 12 tot 17 jaar
Met de salderingsregeling lag de terugverdientijd van zonnepanelen op ongeveer 9 jaar – daarbij zijn terugleverkosten van de energieleverancier meegenomen. Na het afschaffen van de salderingsregeling stijgt die terugverdientijd naar 12 tot 17 jaar. De jaarlijkse opbrengsten voor zonnepaneleneigenaren nemen bij tien zonnepanelen na het afschaffen van de salderingsregeling, af van gemiddeld € 485 naar € 210 per jaar.
Dit blijkt uit het rapport (Feitenbasis aanpassing salderingsregeling zonne-energie – CE Delft) van CE Delft en TNO waarin zij namens HIER, de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE), Holland Solar en Energie-Nederland de maatschappelijke effecten van de afschaffing van de regeling onderzochten.
Als de salderingsregeling is afgeschaft, komt het er kort gezegd op neer dat je een deel van de opgewekte zonnestoom zelf gebruikt en een deel teruglevert aan je energieleverancier. De stroom die je zelf gebruikt levert op dit moment gemiddeld 22 cent/kWh op. Voor de stroom die je teruglevert krijg je vanaf 2027 naar schatting ongeveer 2 cent/kWh.
Huishouden gebruikt gemiddeld zo’n 30% van de eigen opwek
Een huishouden gebruikt gemiddeld zo’n 30% van de opgewekte zonne-energie direct zelf in huis. Wie dit verhoogt verdient een stuk meer. Als je 60% zelf gebruikt, komt de jaarlijkse opbrengsten van zonnepanelen bijna weer op het niveau van de situatie mét salderen.
Voor huurders staat tegenover de baten van zonnestroom een verhoging van de huur, servicekosten of een energieprestatievergoeding. Meestal gaat het om een verhoging van de servicekosten, omdat deze geen invloed heeft op de huurtoeslag. De studie veronderstelt dat een verhuurder die verhoging van de servicekosten berekent op basis van 40% van de verwachte baten voor de huurder. Daarmee blijven 60% van de baten bij de huurder.
Als de verhuurder de verhoging van de servicekosten niet aanpast na afschaffing van de salderingsregeling gaan de baten voor een huurwoning met zes zonnepanelen omlaag van circe € 200 naar circa € 33 per jaar. Als de verhuurder ervoor kiest om de servicekosten wel aan te passen aan de gewijzigde opbrengst voor de huurder, komt de berekening erop neer dat de servicekosten worden gehalveerd en de opbrengst voor de huurder circa € 100 per jaar wordt.
Terugleverkosten en terugleververgoeding
De studie komt uit op een terugleververgoeding van ongeveer 2 cent/kWh. Dit bedrag is is het verschil tussen de gemiddelde terugleververgoeding en de terugleverkosten die een energiebedrijf hanteert na afschaffing van de salderingsregeling. Met name de schatting van de terugleverkosten is ingewikkeld. Daarom hier een korte toelichting.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) onderscheidt drie soorten meerkosten bij energiebedrijven als gevolg van zonnepanelen bij een klant:
- Energiebedrijven hebben hogere kosten als gevolg van de salderingsregeling omdat een huishouden voor de stroom die het teruglevert aan het net van de energieleverancier dezelfde prijs ontvangt als de prijs voor de stroom die het afneemt. In werkelijkheid is de waarde van de zonnestroom op de momenten van teruglevering kleiner dan de waarde van de afgenomen stroom. Daarnaast kan een energiebedrijf als gevolg van de salderingsregeling de kosten die het zelf maakt niet doorrekenen.
- Eigenaren van zonnepanelen hebben een ander afnameprofiel dan huishoudens zonder zonnepanelen. Ze nemen overdag minder of geen stroom af en in de zomer minder dan in de winter. Het energiebedrijf betaalt een gemiddeld hogere prijs voor de inkoop elektriciteit door dit ander afnameprofiel.
- De inkoop van stroom door huishoudens met zonnepanelen is minder voorspelbaar dan bij huishoudens met zonnepanelen. Daardoor koopt het energiebedrijf het ene moment teveel stroom in en het andere moment te weinig. Dit verschil moet op het laatste moment worden aangepast en dat kost al snel een hoop geld. In de terminologie van de energiebedrijven heet dit dat huishoudens met zonnepanelen een grotere voorspelfout bij inkoop hebben en hogere onbalanskosten.
De terugleverkosten, die energiebedrijven rekenen bedragen op dit moment gemiddeld 11 cent/kWh. Het rapport concludeert dat de kosten die het gevolg zijn van de salderingsregeling 6 cent/kWh bedragen (5 cent plus 1 cent BTW). De resterende 5 cent/kWh bestaat uit 1 cent/kWh als gevolg van het verschil in profiel tussen mensen met en zonder zonnepanelen, 3 cent/kWh als gevolg van de grotere voorspelfout en de onbalanskosten en 1 cent/kWh BTW.
De terugleververgoeding wordt berekend op basis van de gemiddelde marktwaarde van de teruggeleverde stroom. Deze is in het rapport berekend op 7 cent/kWh. De prijs van 2 cent/kWh voor de stroom die de eigenaar van de zonnepanelen teruglevert aan de leverancier is het verschil tussen deze 7 cent/kWh en de 5 cent/kW.
